Economische crisis
Al in het voorjaar van 2020 waarschuwden diverse instanties, zoals de Sociaal Economische Raad, al dat een tweede coronagolf desastreus zou uitwerken op de economie en deze in een diepe depressie zou brengen.
Die tweede golf is er. De voorspelde (economische) schade en pijn is voor velen echter nog niet voelbaar, zelfs niet nu er bijna dagelijks berichten in de krant staan over (massa)ontslagen.
Er is zelfs sprake van het laagste aantal faillissementen in decennia, terwijl vrijwel alle deskundigen er vanuit gaan dat vanaf 2021 het aantal faillissementen fors zal toenemen.
De reden daarvan zijn de dempende en verdovende overheidsmaatregelen die weliswaar nut hebben, maar ook de pijn verdoven en de ernst van de crisis verbloemen.
Deze vertraging maakt wel dat u zich voor kan bereiden op een eventueel faillissement van een van uw partners – zoals klanten, leveranciers, afnemers – en maatregelen kan nemen.
Daar is alle reden toe, nu deze week in het Financieel Dagblad weer een bericht stond dat met name productie, industrie en transport een harde tik gaan krijgen.
In dit artikel zal ik vijf tips geven wat u kunt doen om te trachten de schade te voorkomen of te beperken.
Tip 1: Vergaar informatie, zorg dat u aan tafel komt
Kennis is macht. Zorg dat u dicht op het vuur zit en informatie krijgt van uw contractspartij.
Uit die contacten en informatie kunt u immers destilleren of het minder gaat met uw contractspartij en daarop uw acties afstemmen.
Wellicht dat u samen nog met uw partner nog naar oplossing kunt zoeken.
Wellicht dat andere acties noodzakelijk zijn, zoals het sturen van een sommatie, het opschorten van werkzaamheden, het starten van een (incasso)procedure of het treffen van voorbereidingen voor het uitoefenen van een retentierecht.
Wees alert op signalen dat het minder gaat, bijvoorbeeld wanneer uw partner te laat facturen betaalt of niet of nauwelijks reageert op uw e-mails.
Tip 2: Kijk in het contract
Het lijkt een open deur om het contract, dat tussen uw partner en u gesloten is, erbij te pakken en er even in te kijken als u vermoedt dat het minder gaat met uw contractspartij, maar dat is het niet.
Welke rechten en verplichtingen u over en weer hebt wordt namelijk in eerste instantie bepaald door het contract dat u met elkaar afgesloten hebt. Uw acties dient u dus zorgvuldig op (de inhoud van) het contract af te stemmen.
Te vaak zie ik dat partijen zonder eerst in het contract te kijken, halsoverkop bepaalde acties in gang zetten met alle negatieve gevolgen van dien.
Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een partij die een retentierecht inroept, terwijl dat recht uitgesloten is in de overeenkomst.
Een ander voorbeeld is een partij die de overeenkomst opzegt of haar verplichtingen opschort, terwijl dat nog helemaal niet mag op grond van het contract.
Ondoordacht en te overhaastig handelen in strijd met de overeenkomst kan grote negatieve gevolgen hebben. U kunt bijvoorbeeld mogelijk aansprakelijk zijn voor eventuele schade.
Het voorstaande laat onverlet dat sommige acties meer feitelijk van aard zijn en wellicht ook uitgevoerd kunnen worden om de risico’s op schade te beperken.
U kunt dan bijvoorbeeld denken aan het niet meer aanvoeren van nieuwe materialen naar een bouwplaats, het ophalen van waardevolle materialen, het duidelijk labelen en afzonderlijk verpakken van goederen die nog geleverd moeten worden en niet meer dan noodzakelijke tijd en energie steken in een lopend project.
Tip 3: Beding zekerheden waar mogelijk
Zekerheden zorgen er kort gezegd voor dat u uw geld krijgt, ook als uw contractspartij failliet gaat.
Van belang is uiteraard wel dat de juiste zekerheden bedongen worden en dat deze zekerheden op de juiste wijze overeengekomen (“gevestigd”) worden.
Bij zekerheidsrechten kunt u denken aan:
- pandrechten;
- hypotheekrechten;
- hoofdelijkheden;
- borgtochten;
- garanties.
Ik schreef eerder hier uitgebreid over in een ander artikel: https://poelmannvandenbroek.nl/actuele-zaken/wat-zijn-zekerheden-en-wat-kunt-u-ermee/
Naast voornoemde zekerheden kunt u ook nog denken aan het eigendomsvoorbehoud, het recht van reclame, het retentierecht etc.
Het beste is deze zekerheden te bedingen bij het aangaan de overeenkomst met uw contractspartij, maar in overleg of door druk uit te oefenen kunnen ook nadien nog zekerheden gevestigd worden.
Welke zekerheid het meest geschikt is – en dus maakt dat u geen schade lijdt – hangt af van de omstandigheden van het geval, zoals bijvoorbeeld de sector, het contract, het openstaande bedrag, de wens van uw contractspartij om mee te werken, commerciële verhoudingen etc.
Tip 4: Durf te blaffen en zo nodig ook te bijten
Zorg dat u zo snel mogelijk actie onderneemt als niet (tijdig) betaald wordt of als u het gevoel krijgt dat uw contractspartij het moeilijk heeft of u aan het lijntje houdt.
De ervaring leert namelijk dat – hoe onsympathiek wellicht ook – de partij die het hardst blaft of bijt, betaald wordt, terwijl de partij die zich met een kluitje het riet in laat sturen, onbetaald achterblijft.
Vertrouw niet op de spreekwoordelijk blauwe ogen van uw contractspartij, maar vraag om onderliggende cijfers die zijn woorden onderbouwen. Als uw schuldenaar echt te goeder trouw is en oprecht met u naar een oplossing wil zoeken, dan zal hij desgevraagd (financiële) informatie overhandigen. Anders wordt u aan het lijntje gehouden en is het tijd om te blaffen en te bijten.
Welke actie het meest geschikt, hangt af van de omstandigheden van het geval.
U kunt bijvoorbeeld bij de incasso van openstaande facturen denken aan het sturen van een sommatie door een advocaat (hetgeen soms al direct effect heeft). Eventueel kan bij deze sommatie een concept faillissementsaanvraag gevoegd worden.
U kunt ook denken aan het starten van een procedure voor de rechtbank (al dan niet in kort geding). Eventueel kan voorafgaand aan de procedure beslag gelegd worden om uw rechten veilig te stellen.
Kortom, er is heel veel mogelijk. Wat het beste past, hangt af van de situatie.
Tip 5: Kijk verder dan alleen uw contractspartij
Mocht uw contractspartij onverhoopt failliet gaan, dan is de kans zeer klein dat u nog iets van uw vordering betaald krijgt uit het faillissement (indien u ten minste geen zekerheden heeft bedongen).
In meer dan 90% van de faillissementen krijgen concurrente schuldeisers zoals u namelijk niets uitgekeerd.
Dat wil echter niet zeggen dat de mogelijkheden om uw vordering betaald te krijgen of schade verhaald te krijgen, uitgeput zijn.
Onder omstandigheden kan de bestuurder van uw contractspartij namelijk in privé aansprakelijk zijn voor het onbetaald blijven van uw facturen. Er moet dan sprake zijn van een persoonlijk, ernstig verwijt.
De Hoge Raad heeft in diverse arresten uiteengezet wanneer daarvan sprake is. Kortom, er zijn zelfs nog mogelijkheden om uw vordering te innen c.q. uw schade te verhalen nadat uw contractspartij failliet is gegaan.
Conclusie: er zijn tal van mogelijkheden om schade te beperken of voorkomen in geval van een dreigend faillissement van uw contractspartij
Dat op korte termijn een aantal van uw contractspartijen het zeer moeilijk gaat krijgen en uiteindelijk failliet gaat, lijkt onvermijdelijk.
Van belang is dat u zich goed op deze situatie voorbereidt. Door nu actie te ondernemen kunt u schade beperken of zelfs helemaal voorkomen.
In dit artikel heb ik vijf praktische tips gegeven wat te doen als uw contractspartij dreigt failliet te gaan.
Uiteraard zijn er nog veel meer dingen die u kunt doen. Wat precies mogelijk is, hangt af van de omstandigheden van het geval. Hierover kan een deskundige u het beste adviseren.
