Met enige regelmaat wordt er geprocedeerd over arbeidsmigranten die zich huisvesten in een (vorm van) hotel. Het zijn dan vaak omwonenden die zich op het standpunt stellen dat het gebruik van het pand in strijd is met het bestemmingsplan. Kennelijk ervaart men meer overlast van arbeidsmigranten, dan van toeristen en zakelijke hotelbezoekers. Voor de beantwoording van de vraag of het verblijf van arbeidsmigranten in een (vorm van) hotel in strijd is met het bestemmingsplan, zullen de omstandigheden van het geval nauwkeurig toegepast moeten worden op de bepalingen (inclusief definities) van het bestemmingsplan. Vandaag heeft de Afdeling bestuursrechtspraak hierover een uitspraak gedaan, die ook een aantal algemene handvatten geeft voor de beoordeling van een dergelijke casus.
Arbeidsmigranten in Hotel Noordoostpolder in Bant
De kwestie betreft hotel ‘Noordoostpolder’ in de gelijknamige gemeente in de kern Bant. In de planregels is met betrekking tot het toegelaten gebruik opgenomen dat de gronden zijn bestemd voor een bedrijf dat is gericht op het bieden van logies (hotelbedrijf). Onder 'hotelbedrijf’ wordt verstaan een horecabedrijf, dat in hoofdzaak gericht is op het verstrekken van nachtverblijf (boeking per nacht) waar maaltijden, kleine etenswaren en dranken kunnen worden verstrekt aan gasten en passanten. Volgens het besluit van het college, een afwijzing op het verzoek om handhaving, zou het gebruik van verschillende kamers door arbeidsmigranten voor een langere periode niet in strijd zijn met deze bestemming.
De rechtbank: geen hotelbedrijf vanwege totaalbeeld
De rechtbank volgde de gemeente daar niet in. Volgens de rechtbank volgt uit de planregels dat van een hotelbedrijf slechts sprake is indien het verblijf van gasten beperkt is in duur. Nu vaststond dat meerdere gasten/arbeidsmigranten gedurende drie tot vijf maanden geregistreerd stonden als gast, was dit volgens de rechtbank een sterke indicatie dat het pand gebruikt werd in strijd met het bestemmingsplan. Aan de hand van een totaalbeeld, waaronder de aard van het verblijf, kwam de rechtbank tot de conclusie dat er sprake is van een met het bestemmingsplan strijdig gebruik van het pand.
De Afdeling: een hotelbedrijf ziet in het algemeen op nachtverblijf voor beperkte duur
In hoger beroep wordt door het college en de pandeigenaar betoogd dat de duur van het verblijf niet van belang is voor beantwoording van de vraag of er sprake is van een hotelbedrijf. Dat in de planregels melding wordt gemaakt van "boeking per nacht" staat er volgens hen niet aan in de weg dat een kamer voor een groot aantal nachten achtereen wordt geboekt. Volgens hen komt het wel vaker voor dat personen langdurig in een hotel verblijven en is daarbij niet van belang dat voornamelijk werknemers van een specifiek bedrijf in het pand verblijven, nu de aard van het verblijf (zakelijk of toeristisch) er niet toe zou doen. Voor wat betreft het 'totaalbeeld' dat voor de rechtbank doorslaggevend was, merken het college en de pandeigenaar op dat het pand beschikt over een gezamenlijke entree, een receptie, een keuken en dat in het pand een beheerder, kok en schoonmaker aanwezig zijn, wat volgens hen ook van belang zou zijn voor de kwalificatie als 'hotelbedrijf'.
Het hoger beroep slaagt niet en in navolging van de rechtbank komt ook de Afdeling tot de conclusie dat sprake is van met het bestemmingsplan strijdig gebruik. Daartoe overweegt de Afdeling in vrij algemene bewoordingen dat een hotelbedrijf in het algemeen nachtverblijf voor beperktere duur verstrekt. Dat in voorkomende gevallen personen langdurig in een hotel verblijven, doet hieraan niet af, nu dit volgens de Afdeling uitzonderingsgevallen zijn. In het onderhavige geval is geen sprake van een uitzonderingsgeval, omdat blijkens de hotelregistratie zes personen gedurende een periode van vijf maanden in het hotel verbleven en drie personen gedurende drie maanden. De Afdeling betrekt daarbij dat het pand als geheel slechts over 22 kamers beschikt. De Afdeling vervolgt dat, anders dan de rechtbank heeft overwogen, de aard van het verblijf (zakelijk of toeristisch) niet van belang is bij de beoordeling of sprake is van een hotelbedrijf als bedoeld in de planregels. Maar dit laat volgens de Afdeling verder onverlet dat uit het totaalbeeld niet volgt dat er sprake is van een hotelbedrijf. De Afdeling betrekt weliswaar het betoog van het college dat sprake is van een gezamenlijke entree, receptie en keuken en dat in het pand personeel aanwezig is, maar stelt daar tegenover dat ter zitting in hoger beroep is gebleken dat bij een hotelbedrijf passende voorzieningen zoals roomservice, dagelijkse schoonmaak en beddenopmaak, hier ontbraken. Verder bleek ter zitting dat de werknemers van het bedrijf met twee of drie personen op een kamer sliepen, wat volgens de Afdeling bij een hotelbedrijf ook niet gebruikelijk is.
De gemeente zal handhavend moeten optreden
De Afdeling concludeert uiteindelijk dat "gelet op dit alles" het gebruik van het pand wat betreft de logiesfuncties in strijd is met het bestemmingsplan. Dat betekent dat het college bevoegd is om handhavend op te treden, van welke bevoegdheid het, vanwege het algemeen belang dat is gediend met handhaving, in beginsel ook gebruik dient te maken. Uit het procesverloop blijkt niet dat het college deze stap inmiddels al heeft gezet. Wordt dus vervolgd, maar de arbeidsmigranten zullen in de toekomst waarschijnlijk elders (voor een langere duur) moeten gaan overnachten…
Quickscan bestemmingsplan
Wilt u zelf duidelijkheid of uw bouwplan past binnen het bestemmingsplan? Voor een vaste prijs onderzoeken onze specialisten de mogelijkheden. Klik hier voor meer informatie over onze Quickscan bestemmingsplan.
