Datum: 17 maart 2017
Gewijzigd 14 november 2023
Geschreven door: David Nas
Leestijd: +/- 2 minuten
Na een zware crisis hebben de bouwmarkten het nog steeds moeilijk. De markt is vol, maar desondanks rukken toetreders als Bauhaus en Hornbach op. Met de uitspraak van de Raad van State van 15 maart 2017 (201601015/1/R1) is de weg vrij gemaakt voor de vestiging van een bouwmarkt met tuincentrum van zo'n 20.000 m² in Duiven. Dat ging niet zonder slag of stoot.
Een van de kernargumenten was dat er geen behoefte is aan zo'n bouwmarkt met tuincentrum. Toepassing van de ladder voor duurzame verstedelijking, gericht op zuinig ruimtegebruik en waarvoor een confrontatie van vraag en aanbod in de regio moet worden gemaakt, zou dan ook moeten leiden tot vernietiging van het bestemmingsplan. In dit geval werd echter niet toegekomen aan die confrontatie van vraag en aanbod en dus ook niet aan de bepaling van de behoefte aan de bouwmarkt. De ladder is namelijk alleen van toepassing als sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Om dat te beoordelen moet worden beoordeeld welk planologisch beslag op de ruimte het plan mogelijk maakt in vergelijking met het voorgaande plan en in hoeverre daarbij wordt voorzien in een functiewijziging.
In het oude plan konden bedrijven tot en met categorie 3.2 worden gevestigd, maar een bouwmarkt alleen na toepassing van een binnenplanse afwijking. Om van die afwijkingsmogelijkheid gebruik te maken zou de ladder niet doorlopen hoeven worden. Dan is er nu ook geen sprake van een nieuwe stedelijke ontwikkeling, aldus de Raad van State.
Het betoog dat de binnenplanse afwijkingsbevoegdheid nooit gebruikt was en, voor de fijnproevers, dat deze ook nooit gebruikt kon worden, ja zelfs buiten toepassing zou moeten blijven in het kader van een zogenaamde exceptieve toetsing, vond ook geen genade. Een nieuwe beoordeling van de binnenplanse afwijkingsbevoegdheid is in het kader van deze procedure niet aan de orde, nu de afwijkingsbevoegdheid in een onherroepelijk bestemmingsplan is opgenomen. Het beroep op de exceptieve toetsing wordt niet gehonoreerd. De motivering die de Raad van State daarvoor geeft roept wel wat vragen op. De Raad van State oordeelt dat zo'n exceptieve toetsing niet in het kader van deze bestemmingsplanprocedure mogelijk is, maar alleen mogelijk zou zijn geweest in het kader van een omgevingsvergunningprocedure waarbij van die afwijkingsbevoegdheid gebruik zou worden gemaakt. Dus Hornbach ontsnapt omdat (waarschijnlijk om hele andere redenen) niet is gekozen voor een omgevingsvergunningprocedure met binnenplanse afwijking, maar voor een bestemmingsplanprocedure? Terwijl de binnenplanse afwijkingsbevoegdheid in de bestemmingsplanprocedure een doorslaggevende rol speelt.
De conclusie is dat geen sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Hetgeen men kon bereiken met het geldende bestemmingsplan, inclusief afwijkingsbevoegdheid, wijkt niet zodanig af van hetgeen met het bestemmingsplan mogelijk wordt gemaakt. Dat geldt zowel voor wat betreft het ruimtebeslag als voor wat betreft de functie. Hiermee is het toepassingsbereik van de ladder voor duurzame verstedelijking weer iets verder beperkt.
Wilt u zelf duidelijkheid of uw bouwplan past binnen het bestemmingsplan? Voor een vaste prijs onderzoeken onze specialisten de mogelijkheden. Klik hier voor meer informatie over onze Quickscan bestemmingsplan.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.