Heeft de opdrachtgever tijdens de uitvoering wel of geen opschortingsrecht?

Dit jaar heeft de Hoge Raad een interessant arrest gewezen over de vraag of de opdrachtgever, die tijdens de uitvoering (dus nog voor oplevering) constateert dat de aannemer ondeugdelijk werk verricht, betaling van facturen mag opschorten.

Het antwoord op deze vraag lijkt een volmondig ja te zijn. Immers de wet kent de regel dat wanneer de ene partij niet presteert de andere partij zijn betalingsverplichting mag opschorten. Maar je zou ook anders kunnen betogen. Namelijk dat de aannemer pas op het moment van oplevering hoeft te presteren. Pas dan moet het werk deugdelijk zijn. Tot aan oplevering is er dan nog geen opeisbare prestatie en laat dat nu net een voorwaarde zijn voor een geslaagd beroep (door de opdrachtgever) op het opschortingsrecht.

Zo bezien mag de opdrachtgever, wanneer tijdens de uitvoering sprake is van ondeugdelijk werk, betaling van facturen dus niet opschorten. Als opdrachtgever zult u het met deze zienswijze hartgrondig oneens zijn. Echter, in 2012 leek het Gerechtshof Amsterdam deze zienswijze daadwerkelijk te bevestigen. Dat betekende een verregaande verzwakking van de positie van de opdrachtgever.

Dat dit een verstrekkende beslissing van het Gerechtshof was, zult u begrijpen. Nu viel op deze beslissing veel af te dingen. Reden voor hoger beroep (cassatie).

De Hoge Raad heeft recentelijk het Gerechtshof inderdaad teruggefloten en een duidelijke regel geformuleerd: een beroep op het opschortingsrecht door de opdrachtgever is ook mogelijk wanneer het werk nog niet is opgeleverd. De Hoge Raad overwoog daarbij dat het opschortingsrecht bedoeld is om druk te kunnen uitoefenen op de aannemer (zodat die de gebreken alsnog gaat herstellen) en de opdrachtgever zekerheid te verschaffen ingeval de aannemer dat toch niet doet (door achterhouding van betaling).

Daarmee zijn we terug bij de algemeen aanvaarde regel dat je deugdelijk werk moet verrichten, ook tijdens de uitvoering, om aanspraak te kunnen maken op betaling.