Passend onderwijs is ingevoerd om thuiszitten zoveel mogelijk te voorkomen. Maar in mijn praktijk kom ik geregeld ouders tegen die het niet eens zijn met een afgegeven toelaatbaarheidsverklaring (tlv). Zij willen voorkomen dat hun kind naar het speciaal onderwijs gaat. Vaak speelt daarin mee dat zij denken dat hun kind daar slechter af is dan in het reguliere onderwijs. Als het op de gewone school echter niet meer gaat, ontstaat soms toch de onwenselijke situatie dat een leerling thuis zit en geen onderwijs krijgt.
Zo’n situatie was aan de orde in de uitspraak over een advies van 22 juni 2017 van de Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring (LBT - 107676). De leerling van zes jaar oud zit sinds 1 april 2017 thuis. Zijn ouders zijn het niet eens met de afgegeven tlv voor speciaal onderwijs.
De leerling is vanuit een andere school binnengekomen met een ondersteuningsarrangement. Op de nieuwe school is de begeleiding voortgezet, verlengd en uitgebreid. Na een klein jaar concludeert de school dat zij handelingsverlegen is en vraagt een tlv aan. Deze tlv wordt door het samenwerkingsverband toegekend. De school neemt vervolgens een voorgenomen verwijderingsbeslissing.
Ouders gaan niet akkoord en vragen de voorzieningenrechter om de tlv en het voornemen tot verwijdering te schorsen. Beide vorderingen worden door de rechter afgewezen. De achtergronden daarvan blijken niet uit het advies van de LBT, maar mogelijk heeft meegespeeld dat een tlv ouders slechts de mogelijkheid geeft om hun kind aan te melden voor het speciaal onderwijs en geenszins leidt tot een verplichting daartoe. Daarnaast heeft de rechter mogelijk geoordeeld dat de tlv zorgvuldig is afgegeven.
Ouders leggen zich niet bij de uitspraak van de rechter neer en maken bezwaar
Ouders stellen dat de ondersteuningsbehoefte van hun zoon niet goed is onderzocht en dat ten onrechte niet is gewerkt met een opp. Ook is niet onderzocht of een andere school voor regulier onderwijs in de behoeften van hun zoon kan voorzien. Ouders vinden het onzorgvuldig dat het samenwerkingsverband de uitkomsten van de procesdiagnostiek niet heeft willen afwachten. Daarin werd de oorzaak van het gedrag van hun zoon onderzocht. Inmiddels is die uitkomst bekend. De deskundige oordeelt dat hun zoon geen ontwikkelingsstoornis heeft en extreem leerbaar is.
Het samenwerkingsverband benadrukt dat de school heeft gewerkt met een groeidocument. De ondersteuningsbehoefte van de leerling is vastgesteld op grond van uitvoerige observaties. Voor de leerling was een kleine groep met zoveel mogelijk individuele begeleiding noodzakelijk. In de school groeide de groep waardoor zij niet meer de ondersteuning kon bieden die nodig was en handelingsverlegenheid ontstond.
De LBT adviseert het samenwerkingsverband de tlv te handhaven en het bezwaar van de ouders ongegrond te verklaren
Het samenwerkingsverband heeft voldoende onderzoek gedaan naar de ondersteuningsbehoefte. De stukken uit het dossier kunnen dit oordeel voldoende onderbouwen. De school is niet te snel overgegaan tot het aanvragen van de tlv. De ingezette ondersteuning leverde onvoldoende verbetering op. Daar kwam bij dat de veiligheid van andere leerlingen en leerkrachten in het geding kwam.
Kortom, de tlv blijft in stand en de verwijdering wordt doorgezet. Er is immers een andere geschikte school gevonden die bereid is de leerling toe te laten. Dit leidt in dit geval hoogstwaarschijnlijk tot een nieuwe thuiszitter. Ouders willen hun zoon niet aanmelden voor speciaal onderwijs.
Hoewel ik het advies van de LBT dat de tlv terecht is afgegeven formeel gezien wel kan volgen, kan ik daaruit niet opmaken of ook is gezocht naar een échte oplossing. Kan daarin van het samenwerkingsverband niet een verdergaande inspanning worden verwacht?
