Datum: 18 oktober 2021
Gewijzigd 14 november 2023
Leestijd: +/- 2 minuten
In april 2020 was er nog een piek in faillissementen, maar nadien is dat aantal fors teruggelopen. In augustus 2021 werden er slechts 98 faillissementen uitgesproken; het laagste aantal na december 1990.
Sinds het begin van de coronacrisis heeft de overheid ondernemers op allerlei manieren ondersteund. Vanaf 1 oktober 2021 stopt de overheid met een aantal steunmaatregelen, moeten sommige regelingen worden terugbetaald en moeten belastingschulden in de regel worden afgelost.
Banken hebben ondernemers in 2020 voor circa 3,1 miljard euro uitstel van aflossingen en financieringen verleend. De bankfinancieringen zijn tijdens de Coronacrisis goed op peil gebleven. Banken verwachten een snelle terugkeer naar een gewone bedrijfsvoering en staan klaar om herstel te financieren. Ook is er oog voor ondernemingen die in de komende periode van afbouw van de overheidssteun en de herstelfase in de knel komen.
Ondanks dat oog voor ondernemingen in de herstelfase, kan er toch sprake zijn van een (dreigende) kredietopzegging omdat het tij helaas niet te keren is.
In deel 1 van dit tweeluik is aangegeven wanneer een bank een financiering mag opzeggen en onder welke voorwaarden. In dit tweede deel wordt een aantal praktische tips gegeven om opzegging te voorkomen of wat te doen als toch opgezegd wordt. Kortom, de do’s en don’ts voor ondernemers.
[campagnes]
De natuurlijke reactie bij (financiële) problemen, is om de dagelijkse kwesties voorrang te geven en de structurele problemen uit te stellen tot een moment waarop ‘het beter uitkomt’. Hoewel begrijpelijk, is het bij financiële problemen verstandiger om de bank op tijd te informeren over de mogelijk- en onmogelijkheden van het betalen van rente en aflossing. Blijf in gesprek met uw bank.
Als de bank wordt meegenomen in de situatie en wordt geïnformeerd over de te nemen maatregelen, kan zij sturen en meedenken. Bovendien heeft zij de nodige ervaring, waarmee u misschien ook uw voordeel kunt doen.
Dit proactief informeren wekt vertrouwen en begrip op bij uw bank en kan mogelijk zelfs opzegging voorkomen.
Daarbij is het raadzaam dat u als ondernemer weet wat uw plichten, maar ook wat uw rechten zijn in uw verhouding tot de bank. Zo speelt de zorgplicht van de bank jegens haar klant een belangrijke rol in de verhouding tussen partijen.
Of een bank mag opzeggen en onder welke voorwaarden, hangt af van wat in de overeenkomst en in de algemene voorwaarden staat. De bank is vrijwel altijd bevoegd tot opzegging. De Hoge Raad in 2014 heeft geoordeeld dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid toch onaanvaardbaar kan zijn, dat de bank gebruikt maakt van deze opzeggingsbevoegdheid.
Ook bij een (dreigende) opzegging moet de bank de belangen van de ondernemer (zorgplicht) mee te wegen bij haar beslissing. Het is dus van belang dat de ondernemer aan de bank laat weten welke belangen er spelen, zoals behoud van werkgelegenheid. Ook de duur van de bankrelatie kan van invloed zijn, hoe afspraken worden nagekomen, wat de waarde is van zekerheden (zoals hypotheek- of pandrechten), welke (reorganisatie) maatregelen er zijn genomen, of u alleen bent getroffen door de coronacrisis of dat er nog andere problemen spelen en of de bank bepaalde verwachtingen heeft gewekt. Zorg dat u deze belangen steeds benadrukt bij de bank en goed vastlegt in correspondentie.
Afweging van alle omstandigheden, kan namelijk tot het oordeel van de rechter leiden dat een bank de financiering niet mag opzeggen of een langere opzegtermijn moet hanteren. In het laatste geval is er meer tijd om een andere financier te vinden.
Probeer zoveel mogelijk of in ieder geval voor een deel, aan uw verplichtingen richting de bank te voldoen. Dit ziet niet alleen op de (gedeeltelijke) betaling van rente en aflossing, maar ook op andere afspraken. U moet de bank namelijk meestal ook informatie verstrekken, zorgen dat een pand waarop een hypotheekrecht rust voldoende verzekerd is, periodiek cijfers toesturen en andere relevante inlichtingen verschaffen. Het voorkomt vragen als u hieraan zo goed mogelijk voldoet en creëert vertrouwen bij de bank.
Het kan contraproductief werken als u uw hakken in het zand zet (hoewel dit onder omstandigheden zeer begrijpelijk is). Als u laat zien dat u het maximale doet om ook de belangen van de bank mee te nemen bij uw afwegingen en u tot het uiterste inspant om uw afspraken na te komen, dan kan dit in uw voordeel werken. Ook een rechter zal dit gedrag meewegen als de bank toch het krediet opzegt en u zich daartegen verzet in een procedure.
Wacht niet af als u ziet aankomen dat u uw (financiële) verplichtingen jegens de bank niet kunt nakomen. Informeer de bank proactief en zet uw hakken niet in het zand. Laat zien dat u al het mogelijke doet om u aan de afspraken te houden. Kom zoveel mogelijk zelf met een plan om de situatie weer vlot te trekken ook als u voorziet dat dit langer gaat duren. Vergeet niet de belangen van u als ondernemer en van uw werknemers, leveranciers en afnemers aan de bank te schetsen. Benadruk waar mogelijk het gezamenlijk belang van de bank en u.
Mocht uw bank toch overgaan tot opzegging van uw krediet, schakel dan zo spoedig mogelijk hulp in van een specialist die opkomt voor uw belangen. Dat geldt ook als de bank bereid is tot herfinanciering. Wij kijken mee naar de voorwaarden en de zekerheden als de bank, of een andere financier, met u verder wil. Lees hier meer informatie.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.