Vastgoedfinanciering: eenzijdige renteverhoging door de bank is toegestaan

De Rabobank werd door een vastgoedklant verweten dat zij in strijd met de zorgplicht de zakelijke rente-opslag eenzijdig had verhoogd. Deze verhoging had de bank onvoldoende toegelicht, aldus de klant. De rechtbank stelde de vastgoedklant in het gelijk, maar het gerechtshof deed dat niet (ECLI:NL:GHSHE:2020:411).

Algemene voorwaarden

Het hof oordeelde dat er sprake is van een professionele klant die de algemene voorwaarden heeft aanvaard. In die algemene voorwaarden staat dat de bank de rente-opslag eenzijdig mag wijzigen. Die bepaling verplicht de bank niet om aan haar klant uit te leggen hoe (een verhoging van) de opslag is bepaald. Ook is er geen algemene rechtsregel die met zich brengt dat in een contractuele verhouding tussen professionele partijen de partij die gebruik wenst te maken van een beding dat haar eenzijdig het recht geeft een prijs te verhogen, die verhoging slechts kan doorvoeren als wordt toegelicht hoe de verhoging is bepaald. Er zijn in de praktijk talloze voorbeelden van duurcontracten waarbij de aanbieder eenzijdig zijn tarief kan verhogen zonder verder uit te hoeven leggen hoe die verhoging is bepaald.

Daar speelt volgens het hof een rol dat tegenover de eenzijdige wijzigingsbevoegdheid van de bank, voor de vastgoedklant het recht bestaat om bij een verhoging van de opslag, de lening zonder boete direct volledig af te lossen en te beëindigen. Als die nieuwe rente-opslag niet marktconform zou zijn, kan de vastgoedpartij een andere financier zoeken die tegen betere voorwaarden bereid is een financiering te verstrekken, zo is de gedachte.

Geen renteverhoging die de klant kan betalen

Het hof geeft aan dat de bevoegdheid van de bank om de rente eenzijdig te wijzigingen niet tot gevolg heeft dat de bank zodanig rekening moet houden met de persoonlijke omstandigheden van de klant, dat er alleen een verhoging van de opslag kan worden gevraagd die de klant zou kunnen betalen. Dat zou het ongewenste gevolg hebben dat de bank verschillende tarieven zou moeten hanteren voor hetzelfde product of dezelfde dienst, al naar gelang de financiële omstandigheden van de klant. Dit kan volgens het hof niet van een bank worden gevraagd.

Wat verder nog van belang is, is dat de bank voorafgaand aan de verhoging in een gesprek heeft toegelicht dat zij de opslag wil verhogen en dat later heeft gedaan per brief.

De bank mocht in dit geval dus eenzijdig de rente-opslag voor een vastgoedfinanciering verhogen omdat dit was overeengekomen. Kan de vastgoedpartij elders een financiering aantrekken onder betere voorwaarden, dan kan de financiering direct en boetevrij worden overgesloten.

Mocht u vragen hebben over een renteverhoging door uw bank, over de opzegging van vastgoedfinanciering in tijden van Corona of over een kredietopzegging dan kunt u altijd vrijblijvend contact opnemen.