Voorkom vertraging: wees scherp op een duidelijke regeling in het bestemmingsplan

Hoe leg je een bestemmingsplan uit? Zorg voor een duidelijke regeling. Dit voorkomt juridische procedures en daarmee onnodige vertraging.

Datum:  04 oktober 2017

Gewijzigd  14 november 2023

Leestijd:  +/- 2 minuten

Uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 4 oktober 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:2684) blijkt nog maar eens dat het ontbreken van een duidelijke regeling in een bestemmingsplan kan leiden tot een jarenlange juridische (onnodige) procedure.

Wat was er aan de hand?

Deze procedure betrof een geschil over een verleende omgevingsvergunning voor de bouw van 3 woongebouwen met in totaal 69 woon-zorgeenheden in Rheden. Verschillende partijen zijn tegen de verlening van deze vergunning opgekomen, met verschillende argumenten dat het beoogde gebruik niet in overeenstemming is met de regels die waren opgenomen in het bestemmingsplan.

Het college stelde dat van strijdig gebruik met het bestemmingsplan geen sprake was. In de bezwaar- en beroepsprocedure werd het college gevolgd, waarna de Afdeling zich over het hoger beroep moest buigen.

Wijze van uitleg bestemmingsplan

De Afdeling ziet zich voor de vraag gesteld of het beoogde gebruik in overeenstemming is met het bestemmingsplan. Op deze locatie rustte de bestemming "Maatschappelijke doeleinden" met de nadere aanduiding "bejaardenoorden".

Het probleem zat erin dat het begrip “bejaardenoorden” niet in het bestemmingsplan was gedefinieerd. Volgens de appellanten kon uit de toelichting op het bestemmingsplan worden afgeleid dat op deze locatie geen bijzondere woonvormen, daaronder begrepen woningen ten behoeve van ouderenzorg, waren toegestaan.

De Afdeling buigt zich hierover en volgt daarbij haar vaste stramien:

  1. Juridisch bindend zijn de plankaart met de bijbehorende planregels. Volgens de Afdeling kan hier (wegens het ontbreken van een definitie van ‘bejaardenoorden’) niet direct uit worden afgeleid welk gebruik is toegestaan.
  2. Als uit de plankaart en planregels op zichzelf of in onderlinge samenhang niet eenduidig een conclusie kan worden getrokken, betrekt de Afdeling de (juridisch niet bindende) plantoelichting bij de uitleg van een bestemmingsplan.

De Afdeling constateert dat de toelichting niet (volledig) eenduidig is en volgt het betoog van de appellanten dan ook niet dat uit de toelichting volgt dat het beoogde gebruik in strijd is met het bestemmingsplan.

  1. Als ook de toelichting onvoldoende aanknopingspunten biedt, wordt teruggevallen op ‘hetgeen in het algemeen gangbare spraakgebruik’ onder een bepaald begrip wordt verstaan. Daarbij hanteert de Afdeling de (dikke) ‘Van Dale’.

De Afdeling zoekt ook in deze uitspraak aansluiting bij de Van Dale. De Van Dale verstaat onder het begrip "bejaardenoord": "ouderencomplex". Onder "ouderencomplex" wordt verstaan: "gebouw of gebouwencomplex waar ouderen gehuisvest zijn en waar ze verzorgd worden". Volgens Van Dale wordt onder "verzorgingstehuis" verstaan: "tehuis waar mensen verzorgd worden die niet (meer) voor zichzelf kunnen zorgen". Gegeven deze definities voorziet een bejaardenoord in huisvesting van en zorg aan ouderen.

Het bouwplan voorziet in huisvesting van ouderen. Maar daarmee is nog (steeds) niet duidelijk of het beoogde gebruik in overeenstemming is met het bestemmingsplan.

Zorgaspect voldoende ingevuld en verzekerd

De Afdeling stelt immers dat daarbij tevens moet worden beoordeeld of het voor een bejaardenoord kenmerkende zorgaspect in dit geval voldoende is ingevuld en verzekerd om het bouwplan aan te kunnen merken als een bejaardenoord in de zin van het bestemmingsplan, dus vallend onder de bestemming "Maatschappelijke doeleinden".

De Afdeling loopt in deze uitspraak zeer specifiek na op welke wijze het zorgaspect is vormgegeven en concludeert uiteindelijk dat er sprake is van een dusdanige mate van zorg die in het wooncomplex aan ouderen zal worden geboden, dat het zorgaspect voldoende is ingevuld en verzekerd. Het beoogde gebruik is daarmee in overeenstemming met het bestemmingsplan ter plaatse.

Conclusie

Uit deze uitspraak blijkt aldus dat er bij het ontbreken van een duidelijke regeling in het bestemmingsplan een jarenlange juridische procedure over de uitleg van een bestemmingsplan kan volgen met bijbehorende vertraging.

Uiteindelijk blijft de verleende omgevingsvergunning in deze uitspraak overeind, maar is er wel ruim drie jaar geprocedeerd om duidelijkheid te krijgen over de uitleg van het bestemmingsplan.

Wees daarom altijd alert of de regeling die in een bestemmingsplan op uw gronden is opgenomen u voldoende zekerheid biedt.

Quickscan bestemmingsplan

Wilt u zelf duidelijkheid of uw bouwplan past binnen het bestemmingsplan? Voor een vaste prijs onderzoeken onze specialisten de mogelijkheden. Klik hier voor meer informatie over onze Quickscan bestemmingsplan.


Blijf scherp

Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.