Datum: 21 november 2016
Geschreven door: Valerie Lipman
Leestijd: +/- 2 minuten
Het hebben van een website, eventueel in combinatie met een webshop, is tegenwoordig voor iedere ondernemer van zeer groot belang. In de verhouding tussen een franchisegever en een franchisenemer ontstaat over dit onderwerp dan ook nogal eens discussie. Want mag een franchisenemer zijn franchisegevers verbieden een eigen website te hebben? En hoe zit het met de centrale website van de franchisegever? Dit betreft onderwerpen waarover niet altijd duidelijke afspraken zijn gemaakt in de franchiseovereenkomst.
Een franchisegever zal er veelal de voorkeur aan geven alleen een centrale website te exploiteren. In dat geval heeft de franchisegever immers controle over de inhoud en de vormgeving van de website, zodat hij de uniformiteit van zijn franchiseformule kan behouden.
De franchisenemers kunnen uiteraard mee profiteren van de door de franchisegever onderhouden centrale website. Het hof Amsterdam heeft vorig jaar geoordeeld dat een franchisegever die een centrale website opent, in beginsel gehouden is daarmee gelijke mogelijkheden voor zijn franchisenemers te realiseren. Het is echter de vraag wat het hof met deze ‘gelijke mogelijkheden’ bedoelt. Wordt hiermee bedoeld dat potentiële klanten via de centrale website naar de juiste franchisenemer worden doorgestuurd? Of is het voldoende dat de franchisegever alle verschillende franchisenemers en hun gegevens vermeldt op de website, zodat potentiële klanten zelf kunnen bekijken bij wie ze hun producten willen kopen? Hoe het criterium van de gelijke mogelijkheden moet worden ingevuld, zal nog verder moeten worden uitgekristalliseerd.
Ondanks het feit dat de franchisegever waarschijnlijk graag zoveel mogelijk controle wenst te behouden, is het een franchisegever niet toegestaan een franchisenemer te verbieden een eigen website te hebben. Dit heeft te maken met het onderscheid dat moet worden gemaakt tussen actieve en passieve verkoop. Het verkopen van producten door een franchisenemer vanuit zijn fysieke winkel wordt beschouwd als zogenaamde ‘actieve verkoop’. Het gaat dan om het actief en op eigen initiatief benaderen van klanten in het eigen exclusieve rayon of in het exclusieve rayon van een andere franchisenemer. Hierbij kan worden gedacht aan het sturen van e-mails of reclames naar (potentiële) klanten. De verkoop van producten via een website is daarentegen een vorm van passieve verkoop, omdat de franchisenemer de klanten hierdoor niet actief benadert. De klanten komen immers zelf op de website terecht, bijvoorbeeld door een zoekactie op internet.
Het is een franchisegever in beginsel mededingingsrechtelijk niet toegestaan de passieve verkoop door de franchisenemer aan banden te leggen. Het is de franchisenemer derhalve altijd toegestaan aan passieve verkoop te doen, ook buiten het exclusieve rayon dat aan hem is toegewezen. Dit geldt echter niet voor bijvoorbeeld het gericht sturen van reclame naar bepaalde klanten buiten het exclusieve rayon van de franchisenemer. In dat geval is immers sprake van actieve verkoop en deze vorm van verkoop mag door de franchisegever wel worden ingeperkt.
Een franchisenemer mag dus een eigen website exploiteren, ook naast de centrale website van de franchisegever. De franchisegever kan echter wel richtlijnen opstellen met daarin de eisen waaraan de eigen website van de franchisenemer moet voldoen. Het gaat dan om bijvoorbeeld eisen die betrekking hebben op de vormgeving van de website en het hanteren van een bepaald service niveau. Op deze manier kan de franchisegever de franchiseformule beschermen, door ervoor te zorgen dat de eigen websites van de franchisenemers een uitstraling hebben die in lijn is met hetgeen de franchisenemer voor ogen heeft.
Naast het stellen van eisen aan de inrichting van de eigen website van de franchisenemer, kan de franchisegever de franchisenemer verplichten in ieder geval een fysieke winkel te blijven exploiteren. Bovendien kan de franchisegever een franchisenemer verbieden om een domeinnaam met daarin de handelsnaam van de franchisegever op eigen naam te registreren. De franchisegever kan derhalve wel beperkingen opwerpen met betrekking tot de eigen website van de franchisenemer.
Uit het voorgaande volgt dat zowel de franchisenemer als de franchisegever een website kunnen exploiteren. Deze websites kunnen in beginsel prima naast elkaar bestaan. Wel is het goed de afspraken daarover vast te leggen in de franchiseovereenkomst, zodat daarover op een later moment geen discussie kan ontstaan.
Een franchisegever kan een franchisenemer niet verbieden een eigen website te exploiteren, maar kan daaraan wel eisen stellen. De franchisegever kan er uiteraard wel voor zorgen dat de centrale website zodanig goed is ingericht, dat de franchisenemer geen behoefte heeft aan een eigen website. Het openen van een website brengt immers voor de franchisenemer de nodige kosten met zich mee.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.