De inkt van de Vierde anti-witwasrichtlijn is nog amper droog en de Vijfde anti-witwasrichtlijn heeft al zijn intrede gedaan. Daarmee wordt het langverwachte UBO-register eindelijk werkelijkheid. Nederland implementeert het UBO-register naar alle waarschijnlijkheid per 10 januari 2020. Welke verplichtingen krijgen ondernemers (en advocaten)?
UBO-register
Het UBO-register is een register dat wordt beheerd door het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. In dat register moeten persoonsgegevens van alle UBO’s (in goed Nederlands: Ultimate Benifical Owners) worden opgenomen.
Wie zijn dat? Een UBO is een natuurlijke persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een juridische entiteit. Heel kort gezegd gaat het om feitelijke zeggenschap of om meer dan 25% van de aandelen of de stemrechten. Dus niet alleen de directeur-grootaandeelhouder, maar ook de houder van gouden aandelen en zelfs de op papier vertrokken pater familias die feitelijk nog het reilen en zeilen van de onderneming bepaalt. En wat als op basis van deze parameters geen UBO is aan te wijzen? Dat is denkbaar, bijvoorbeeld in het geval een besloten vennootschap zes aandeelhouders heeft met ieder gelijke winst- en stemrechten (15 %) zonder feitelijke zeggenschap. In dat geval moet een zogenaamde pseudo-UBO worden aangewezen. In Nederland zijn dat één of meer bestuurders. Uitgezonderd zijn overigens onder meer eenmanszaken en VvE’s.
Welke gegevens komen in het UBO-register?
- voornaam en achternaam;
- geboortemaand en –jaar;
- nationaliteit;
- woonstaat;
- aard en omvang van het economische belang van de UBO.
Ik hoor u denken: dat gaat allemaal behoorlijk ver. Klopt, maar welke verplichtingen krijgen ondernemers (en advocaten) nu eigenlijk concreet ten aanzien van deze informatie?
Verplichtingen voor ondernemers
De mensen die de scepter zwaaien binnen een onderneming (lees: bestuurders van rechtspersonen alsmede vennoten van personenvennootschappen) zijn vanaf 10 januari 2020 verplicht binnen hun onderneming de benodigde UBO-informatie in te winnen én in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Daarnaast wordt van hen verwacht dat zij constant monitoren of deze informatie nog juist en volledig is. UBO’s zijn verplicht mee te werken de gevraagde informatie te verschaffen. Weigert een bestuurder de UBO-informatie in te schrijven of weigert een UBO mee te werken? Dan levert dat een economisch delict op in de zin van de Wet op de economische delicten.
Verplichtingen voor advocaten
Maar daar blijft het niet bij. De komst van het UBO-register brengt namelijk ook verruimde verplichtingen met zich voor advocaten die Wwft-diensten verlenen. Van hen wordt verwacht actief melding te doen van UBO-informatie die niet juist of volledig is opgenomen in het Handelsregister (de zogenaamde terugmeldplicht). Een concreet voorbeeld: een advocaat begeleidt een overname, als gevolg waarvan de UBO wijzigt. Op basis van dossierkennis is hij bekend geworden met nieuwe informatie omtrent de UBO. De Wwft verplicht hem in dat geval de nieuwe UBO-informatie aan te leveren bij het Handelsregister. Net als voor ondernemers geldt dat schending van deze verplichting een economisch delict op in de zin van de Wet op de economische delicten.
Kortom: het UBO-register brengt verregaande verplichtingen met zich. Zowel voor ondernemers als voor advocaten. Eén troost: we hebben nog tot medio 2021 de tijd om de UBO-informatie aan te leveren bij het Handelsregister.
