Datum: 22 februari 2021
Leestijd: +/- 2 minuten
Een van de mogelijkheden is een eigendomsvoorbehoud. Dit onderwerp was door de vele faillissementen van retailketens en winkels sinds 2011 een hot topic. De huidige corona-crisis is aanleiding om dit onderwerp weer van stal te halen, zeker nu winkels op last van de overheid gesloten zijn. Recent is nog de faillissementsaanvraag van Perry Sport afgewezen en heeft modeketen Takko staatssteun aangevraagd. Daarnaast stip ik ook een recente uitspraak over derdenbescherming bij eigendomsvoorbehoud aan.
Als u als leverancier zaken levert aan uw klant dan wordt de klant in beginsel eigenaar zodra de goederen aan hem zijn geleverd. Dat is zelfs het geval als de koopsom nog niet is voldaan door de klant. Er zijn twee mogelijkheden die ervoor zorgen dat u uw zaken kunt opeisen als de koopsom niet is voldaan. Ten eerste het (contractuele) eigendomsvoorbehoud en ten tweede het (wettelijke) recht van reclame.
U kunt contractueel bedingen dat u eigenaar blijft van de door u geleverde zaken totdat de koopsom is betaald. Gebeurt dit niet, dan kunt u de zaken terugeisen en ophalen, ook als de koper failliet gaat. Lees ook dit artikel.
Daarbij is echter wel vereist dat het eigendomsvoorbehoud is overeengekomen met de klant vóór of bij het sluiten van de koopovereenkomst. Een eigendomsvoorbehoud kan ook zijn opgenomen in de algemene voorwaarden die u hanteert. De bepalingen in de voorwaarden hebben pas werking als deze vóór of bij het sluiten van de koopovereenkomst worden toegezonden aan de klant.
Verder is het aan te raden om een zogeheten ‘uitgebreid eigendomsvoorbehoud’ overeen te komen. Doet u dat niet, dan kunt u alleen de zaken terughalen die zien op de niet betaalde facturen. Bij een uitgebreid eigendomsvoorbehoud blijft u eigenaar van alle zaken die zijn geleverd tot het moment dat alle facturen zijn betaald.
Ook is het verstandig om uw zaken te labelen waardoor te herleiden is dat u de zaken heeft geleverd. Met name is dat van essentieel belang als meerdere leveranciers hetzelfde product leveren aan de klant.
Als u met uw klant een eigendomsvoorbehoud bent overeengekomen, verliest dit eigendomsvoorbehoud in beginsel zijn kracht als de koper de zaken verkoopt aan een derde die te goeder trouw is. Daarvan is sprake als deze derde niet op de hoogte is van het eigendomsvoorbehoud en dat ook niet behoorde te zijn. Indien er goede reden is tot twijfel, dan moet de derde onderzoek verrichten. In een recente uitspraak verwijst de voorzieningenrechter ten aanzien van deze onderzoeksplicht naar het arrest Hoogovens/Matex (HR 29 juni 1979, NJ 2980/133). In dit arrest oordeelde de Hoge Raad dat het enkele feit dat rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat een leverancier onder eigendomsvoorbehoud heeft geleverd aan de verkoper, niet reeds betekent dat onderzoek moet worden gedaan naar de bevoegdheid van de verkoper om de zaken te verkopen. Er dient sprake te zijn van omstandigheden waardoor de verkrijger aan de bevoegdheid van de verkoper behoorde te twijfelen. De voorzieningenrechter oordeelde in voornoemde zaak dat van dergelijke concrete omstandigheden niet is gebleken. De derde was dus te goeder trouw en de leverancier bleef met lege handen achter.
Met name bij zaken die niet door de klant zelf worden gebruikt maar vrij snel worden doorverkocht doet zich dit risico voor. Bij (door)verkoop aan consumenten zal er vrijwel altijd sprake zijn van goede trouw. Er zijn echter nog andere mogelijkheden om ervoor te zorgen dat uw facturen betaald worden, lees ook dit artikel.
De tweede mogelijkheid om ervoor te zorgen dat u uw zaken kunt opeisen als de koopsom niet is voldaan, is het wettelijk recht van reclame. Dit recht is opgenomen in artikel 7:39 BW e.v. en bestaat van rechtswege en hoeft dus niet overeengekomen te worden met de klant. Als leverancier kan je de geleverde zaken terugnemen zes weken na het opeisbaar worden van de vordering tot betaling van de koopsom en zestig dagen nadat de goederen door koper opgeslagen zijn. Als een van deze termijnen is verstreken, kunnen de goederen niet meer worden opgeëist. Ook het recht van reclame kent een bepaling die derden te goeder trouw beschermt.
Dit recht is dus beperkter dan het eigendomsvoorbehoud. Het is dus verstandig om altijd een (uitgebreid) eigendomsvoorbehoud overeen te komen.
Weet als leverancier dat het eigendom van uw zaken in beginsel overgaat zodra ze worden geleverd aan de koper, ook als de koopsom nog niet is voldaan. Het eigendomsvoorbehoud en/of het recht van reclame kunnen uw positie verbeteren, zelfs in geval van faillissement van de koper. Zaken kunnen worden opgeëist en wederom worden verkocht. Hiermee beperkt u de schade. Van belang is wel om een eigendomsvoorbehoud op de juiste wijze overeen te komen met c.q. kenbaar te maken aan uw klant.
Neem bij vragen over dit onderwerp gerust contact met mij of met een van de advocaten uit mijn team op.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.