Het is inmiddels wel bekend dat normbladen bij de bekendmaking van een legesverordening ter inzage moeten worden gelegd. Het gerechtshof Amsterdam heeft in navolging van een eerdere uitspraak van het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch bepaald dat bij het ontbreken van terinzagelegging van die normbladen ook geen legesaanslag kon worden opgelegd op basis van de door aanvrager opgegeven bouwkosten.
Bekendmaking normbladen bij legesverordening
Met het arrest van 21 juni 2019 heeft de Hoge Raad uiteengezet dat de Gemeentewet voorschrijft dat bij de legesverordening te hanteren normbladen op juiste wijze ter inzage moeten worden gelegd bij de bekendmaking van de legesverordening. Dit kan bijvoorbeeld door terinzagelegging op het gemeentehuis, maar in het algemeen wordt ook aan de kenbaarheidseisen voldaan indien een belastingverordening voor dergelijke voorschriften verwijst naar een in de Staatscourant gepubliceerde tekst en in die belastingverordening de correcte, volledige titel van die tekst, alsmede het publicatiejaar en –nummer in de Staatscourant worden vermeld. Als een normblad niet op de juiste wijze bekend is gemaakt, is de legesverordening voor dat deel onverbindend.
Legesaanslag baseren op eigen opgave
Maar wat als er geen juiste terinzagelegging van een normblad heeft plaatsgevonden, maar de aanslag kan worden gebaseerd op de door aanvrager opgegeven bouwkosten? Die vraag lag voor bij rechtbank Noord-Holland en gerechtshof Amsterdam.
De desbetreffende legesverordening schreef voor dat de leges werden geheven op basis van de aannemingssom als bedoeld in de UAV 1989 of voor zover die ontbrak, op basis van een kostenraming conform NEN 2631. In dit specifieke geval waren de bouwleges gebaseerd op de door aanvrager opgegeven bouwkosten.
De rechtbank oordeelde vervolgens dat dan niet relevant is of de NEN-norm op juiste wijze bekend is gemaakt. Over de UAV 1989 oordeelde de rechtbank dat die op juiste bekend zijn gemaakt. De legesaanslag kon daarmee volgens de rechtbank worden opgelegd.
UAV niet juist bekendgemaakt
Het hof dacht daar anders over. Bij het hof staat niet meer ter discussie of de NEN-norm op de juiste wijze bekend is gemaakt.
Wat betreft de UAV 1989 oordeelt het hof, anders dan de rechtbank, dat de UAV niet op juiste wijze bekend zijn gemaakt, omdat de UAV 1989 niet in de Staatscourant zijn gepubliceerd. De mededeling in de Staatscourant dat de UAV 1989 zijn vastgesteld, ter inzage liggen bij het Ministerie van VROM en bij een uitgever kunnen worden besteld, voldoet volgens het gerechtshof niet aan de kenbaarheidseisen. Daarmee is de legesverordening onverbindend voor zover daarin is vermeld dat de heffingsmaatstaf de aannemingssom als bedoeld in UAV 1989 is.
Geen legesaanslag op basis van eigen opgave
De heffingsambtenaar bracht daar nog tegenin dat dit niet van belang is voor een heffingsaanslag waarbij is aangesloten bij de door de vergunningsaanvrager opgegeven bouwkosten.
Het hof oordeelt dat dit niet uitmaakt. Het hof stelt voorop dat de belastingschuldige de omvang van zijn belastingschuld moet kunnen afleiden uit verordeningen die aan de kenbaarheidseisen voldoen. Is dat niet het geval, dan ontbreekt de wettelijke basis voor de heffing.
Algemeen toepasbaar?
In dit geval konden de legesaanslagen geen stand houden. Het is echter niet uitgesloten dat daar in andere gevallen anders over wordt geoordeeld. In dit geval was de heffingsmaatstaf in de legesverordening namelijk altijd op enige wijze gekoppeld aan een normblad en was de eigen opgave (kennelijk) niet expliciet als zelfstandige maatstaf opgenomen. Ik kan me voorstellen dat het hof anders oordeelt als in de legesverordening expliciet is opgenomen dat de eigen opgave ook een maatstaf voor legesheffing kan zijn. Een eerdere uitspraak van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch lijkt daar ook ruimte voor te bieden.
Denk na over opgave bouwkosten bij indienen aanvraag
Voor de praktijk is van belang op voorhand na te gaan of het aan te raden is zelf bouwkosten op te geven of het aan te laten komen op een raming van bouwkosten. Als de normbladen waar die raming op zou moeten worden gebaseerd niet op juiste wijze bekend zijn gemaakt, kan raming niet plaatsvinden en zou de situatie kunnen ontstaan dat in het geheel geen leges kunnen worden opgelegd.
In eerdere blogs gaven we tips over wat een aanvrager zelf kan doen om de legesaanslag niet onnodig hoog uit te laten vallen. Bijvoorbeeld door in de aanvraag de voor de beoordeling niet relevante afwerking niet op de tekeningen op te nemen.
Met deze tool kunt u zelf middels het beantwoorden van enkele vragen nagaan of er reden is om bezwaar te maken tegen uw legesaanslag.
