Recht op thuiswerken door coronacrisis?
Datum: 25 juni 2020
Gewijzigd 14 november 2023
Geschreven door: Ruud Olde
Leestijd: +/- 2 minuten
Datum: 25 juni 2020
Gewijzigd 14 november 2023
Geschreven door: Ruud Olde
Leestijd: +/- 2 minuten
U hoeft als werkgever niet altijd in te stemmen met een thuiswerkverzoek als gevolg van de coronacrisis. Dat heeft de kantonrechter van de rechtbank Gelderland onlangs geoordeeld in een zaak waarin een werkneemster had gevraagd of ze tot 1 september thuis mocht werken in verband met de coronacrisis. Het verzoek van de werkneemster werd door de werkgever afgewezen. De kantonrechter heeft de werkgever in het gelijk gesteld.
De werkneemster stelt dat zij, vanwege de huidige coronacrisis en op grond van de Wet flexibel werken, toestemming heeft gevraagd en gekregen van haar werkgever om thuis te werken. Ten tweede is zij van oordeel dat haar arbeidsplaats, in ieder geval tot 1 september 2020, in die zin moet worden gewijzigd dat zij thuis mag werken. Door haar niet thuis te laten werken handelt de werkgever volgens werkneemster in strijd met goed werkgeverschap, de instructiebevoegdheid en de zorgplicht. De vorderingen van werkneemster worden door de kantonrechter afgewezen.
Het algemeen geformuleerde advies van de overheid om zoveel mogelijk thuis te werken, geldt tot 1 september. Volgens de rechtbank grijpt dit advies niet zo ver in op een specifieke rechtsverhouding dat een werknemer daaraan een ‘recht op thuis werken’ kan ontlenen. Wanneer thuiswerken niet mogelijk is voor de werkneemster, kan de werkgever in principe van de werkneemster verlangen dat zij naar het werk komt. Dit kan ook het geval zijn indien de werkgever gemotiveerd kan uitleggen waarom het voor werkgever van cruciaal belang is dat werknemers aanwezig zijn op de werkplek. Redenen als ‘op het werk kunnen collega’s makkelijker overleggen’ of ‘het is beter voor het groepsgevoel’ zullen in dat kader geen kans van slagen hebben.
In de onderhavige zaak heeft de werkgever uitgelegd dat het nodig is, zeker in deze economisch spannende tijd voor haar, dat werkneemster aanwezig moet zijn op de werkplek. Er moeten pakketten worden aangenomen en bestellingen moeten verwerkt en vervolgens verzonden worden. Daarnaast begeleidt de werkneemster een collega. Vanwege de werkdruk bij de twee directe collega’s van de werkneemster, kunnen deze werkzaamheden niet alleen aan hen worden overgedragen. Gelet op de voorgaande omstandigheden kunnen deze werkzaamheden alleen fysiek op de werkplek worden uitgeoefend. De werkgever mocht daarom in deze situatie van de werkneemster verlangen dat zij weer naar het werk kwam.
Bovenstaande is wel alleen aan de orde indien de werkgever zorg draagt voor een veilige en gezonde werkplek en maatregelen neemt die de kans op besmetting verkleinen. Deze maatregelen moeten in lijn zijn met de richtlijnen van het RIVM. Door het opstellen van een coronabeleid en het zorgen voor een eigen kantoorruimte per werknemer, het terugbrengen van het aantal stoelen in de kantine en het beschikbaar stellen van desinfecterende middelen, had de werkgever in deze zaak aan zijn zorgplicht voldaan.
Het overheidsadvies om tot september zoveel mogelijk thuis te werken betekent niet dat werkneemster daaraan het recht op thuiswerken kan ontlenen. Indien de werkgever wil dat werknemers naar het werk komen, moet hij wel gemotiveerd kunnen uitleggen waarom werken vanuit thuis niet (voldoende) mogelijk is. Ook is de werkgever verplicht zorg te dragen voor een veilige en gezonde werkplek. Heeft de werkgever aan deze twee voorwaarden voldaan dan is er geen sprake van schending van de verplichtingen die voortvloeien uit goed werkgeverschap, haar instructiebevoegdheid en/of de zorgplicht. De werkneemster is in dat geval verplicht om te komen. Wanneer ze dit niet doet is er namelijk sprake van werkweigering.
Inmiddels hebben D66 en Groenlinks wel voorstellen gedaan om van thuiswerken een wettelijk recht te maken. Maar hiervan is op dit moment nog geen sprake.
Wij zullen u uiteraard op hoogte houden van de ontwikkelingen.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.