Datum: 02 september 2019
Geschreven door: Rudi Minkhorst
Leestijd: +/- 2 minuten
Een streep door meer dan duizend bouwplannen en een miljardenschade en dat allemaal door één uitspraak van de Raad van State. Dat roept natuurlijk de nodige vragen op. De meest gestelde daarvan hebben wij voor u beantwoord en op een rijtje gezet.
Bekijk hiervoor ons Stroomschema stikstoftoets bouwprojecten.
PAS staat voor Programmatische Aanpak Stikstof (het Programma Aanpak Stikstof 2015-2021). Het betreft een programma dat is ingevoerd om enerzijds natuurgebieden te beschermen tegen stikstofdepositie en anderzijds activiteiten mogelijk te maken die juist stikstofdepositie veroorzaken. De bedoeling was met landelijke maatregelen meer stikstofuitstoot te besparen dan dat de op grond van het PAS toegestane activiteiten veroorzaken. Om die reden zijn in het PAS veel maatregelen opgenomen die zouden moeten leiden tot een afname van de stikstofdepositie op stikstofgevoelige habitattypen en soorten. Die maatregelen zouden dan ruimte moeten bieden aan economische ontwikkelingen. Tegen die achtergrond was in het PAS in de basis het volgende kader opgenomen voor projecten:
Hiermee konden veel projecten gerealiseerd worden.
Overbelasting met stikstofdepositie vormt al jaren een probleem voor het realiseren van de instandhoudingsdoelstellingen voor de stikstofgevoelige habitattypen en soorten in veel Natura 2000-gebieden enerzijds en het mogelijk maken van economische ontwikkelingen die stikstofdepositie veroorzaken op die gebieden anderzijds. Om te voorkomen dat voor ieder project een tijdrovend en kostbaar onderzoek gedaan moest worden en om duidelijkheid te bieden is het PAS opgesteld.
Op 29 mei 2019 heeft de RvS beslist dat het PAS niet ten grondslag mag worden gelegd aan toestemmingverlening voor activiteiten die leiden tot een toename van de stikstofdepositie ter plaatse van stikstofgevoelige habitattypen in een Natura 2000-gebied. De reden is kort gezegd dat het PAS niet voldoet aan de strenge eisen van de Habitatrichtlijn. Uit deze richtlijn volgt namelijk dat er wetenschappelijk geen twijfel mag zijn dat de maatregelen ook daadwerkelijk gunstige effecten op de Natura 2000-gebieden hebben. Deze zekerheid moet bovendien vooraf bestaan. Aan deze strenge eisen voldoet het PAS niet.
Consequenties uitspraak RvS 29 mei 2019
Als een bouwplan gerealiseerd is of wordt dat leidt tot een toename van de stikstofdepositie op een gevoelig habitattype in een Natura-2000 gebied, is het enkele feit dat het bestemmingsplan gebaseerd op het PAS en/of een onherroepelijke omgevingsvergunning gebaseerd op het PAS is verleend, niet genoeg. Er zal ofwel onderbouwd moeten worden dat geen vergunning op grond van de Wet natuurbescherming nodig is, dan wel zal deze alsnog verleend moeten worden. Het is nog even afwachten in hoeverre handhavend optreden te verwachten valt. De afgelopen maanden hebben provincies niet actief opgetreden en Overijssel geeft ook expliciet aan dat ook nu nog niet te zullen doen. Als voor het project een vergunning is verleend die van voor 2015 dateert (voordat het PAS in werking trad), dan heeft de uitspraak van de RvS van 29 mei 2019 geen gevolgen.
In de uitspraak van 21 augustus 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:2835) oordeelde de RvS dat in een dergelijk geval geen sprake is van strijd met de Wet natuurbescherming. De Wet natuurbescherming staat dan de realisatie van het project niet in de weg.
Lees hiervoor het artikel van Marloes Beeren.
De provincies zijn gezamenlijk gekomen tot beleidsregels met betrekking tot intern en extern salderen. Deze beleidsregels zijn bedoeld om concrete handvatten te bieden bij het salderen. Omtrent deze beleidsregels is veel commotie ontstaan, onder andere omdat bij extern salderen een afroming van 30% plaatsvindt. Inmiddels hebben Gelderland, Friesland, Drenthe en Overijssel besloten deze beleidsregel (vooralsnog) niet toe te passen.
Wilt u zelf duidelijkheid of uw bouwplan past binnen het bestemmingsplan? Voor een vaste prijs onderzoeken onze specialisten de mogelijkheden. Klik hier voor meer informatie over onze Quickscan bestemmingsplan.
Als advocaten voor ondernemers begrijpen wij het belang van voorop blijven. Samen met ons heeft u alle kansen en risico’s in het vizier. Neem gerust contact met ons op en laat u persoonlijk informeren over onze diensten.