Wat houdt de CSRD in?
De CSRD vervangt de huidige Non-Financial Reporting Directive (NFRD) en legt strengere eisen op aan bedrijven om te rapporteren over milieu-, sociale en governancefactoren (ESG). De nieuwe richtlijn moet ervoor zorgen dat duurzaamheidsprestaties transparanter en beter vergelijkbaar worden. De rapportages moeten voldoen aan de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), ontwikkeld door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG).
Met de CSRD krijgen bedrijven niet slechts te maken met rapportageverplichtingen, maar tevens met accountantscontroles, juridische consequenties en mogelijke keteneisen van leveranciers en afnemers. Zelfs als je bedrijf niet direct onder de CSRD valt, kunnen klanten of investeerders wél verwachten dat je aan de standaarden voldoet.
Stap 1: Val je onder de Omnibusregeling/CSRD-richtlijn?
De richtlijn wordt gefaseerd ingevoerd, afhankelijk van de omvang en aard van de onderneming. Recent is de personeelsdrempel verhoogd, waardoor de groep bedrijven die onder de CSRD valt kleiner wordt. De verplichting geldt nu voor bedrijven met meer dan 1000 medewerkers die daarnaast aan minstens één van de volgende criteria voldoen:
- Omzet > €50 miljoen
- Balanstotaal > €25 miljoen
Daarnaast is de implementatie uitgesteld: de eerste rapportagejaren verschuiven van 2025 naar 2027, waardoor de eerste rapportages pas in 2028 plaatsvinden. Tegen die tijd gelden de nieuwe omvangscriteria en een vereenvoudigde versie van de ESRS-standaarden.
Zelfs als jouw bedrijf niet direct rapportageplichtig is, kan de CSRD indirect impact hebben. Leveranciers en partners kunnen eisen stellen aan jouw duurzaamheidsinformatie om hun eigen rapportageverplichtingen na te komen.
Stap 2: Dubbele materialiteit begrijpen
De CSRD introduceert het concept van dubbele materialiteit, wat betekent dat bedrijven moeten rapporteren over duurzaamheid vanuit twee perspectieven:
- Financiële materialiteit (inside-out): Hoe beïnvloeden duurzaamheidsfactoren de financiële prestaties van je bedrijf? Denk aan klimaatrisico’s, regelgeving en stijgende grondstofkosten.
- Impactmaterialiteit (outside-in): Hoe beïnvloedt jouw bedrijf het milieu en de maatschappij? Bijvoorbeeld door CO₂-uitstoot, arbeidsomstandigheden of biodiversiteit.
Waar eerdere rapportages vooral focusten op financiële materialiteit, vereist de CSRD dat bedrijven beide perspectieven meenemen in hun verslaglegging.
Stap 3: Juridisch waterdicht rapporteren
De CSRD stelt hoge eisen aan de betrouwbaarheid van duurzaamheidsrapportages:
- Accountantscontrole wordt verplicht: Net als bij financiële jaarverslagen moeten duurzaamheidsprestaties worden gecontroleerd door een accountant.
- Integratie in contracten en leveringsvoorwaarden: Zorg ervoor dat duurzaamheidseisen worden opgenomen in contracten met leveranciers en ketenpartners.
- Juridische consistentie: Rapporteer volledig en nauwkeurig om boetes, imagoschade en extra accountantskosten te voorkomen.
Bedrijven die onjuiste of onvolledige informatie verstrekken, lopen het risico op extra controlekosten en reputatieschade. Daarom raden wij aan om dit proces juridisch goed te borgen en tijdig externe expertise in te schakelen.
Stap 4: vrijwillige rapportage voor niet-CSRD bedrijven
Bedrijven die niet onder de CSRD vallen, krijgen de mogelijkheid om vrijwillig te rapporteren volgens de Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs (VSME). Deze standaard dient als richtlijn, maar de meest recente versie is nog niet officieel goedgekeurd door Brussel. Om de markt meer houvast te bieden, wil de Europese Commissie de VSME-standaard vastleggen als een ‘delegated act’. Dit zorgt voor een uniforme en erkende rapportagestructuur, waardoor bedrijven die vrijwillig rapporteren meer houvast krijgen.
Stap 5: Duurzaamheid als strategische kans
De CSRD is niet alleen een administratieve verplichting, maar biedt ook kansen:
- Concurrentievoordeel: Bedrijven die duurzaamheid structureel integreren, kunnen zich positief onderscheiden.
- Sterkere merkwaarde: Transparante duurzaamheidsrapportage draagt bij aan een sterkere reputatie en klantvertrouwen.
- Aantrekkelijker voor investeerders: ESG-factoren worden steeds belangrijker bij investeringsbeslissingen.
Door de CSRD als kans te zien in plaats van als verplichting, kan je bedrijf zich positioneren als duurzame marktleider.
Conclusie
De CSRD brengt een grote verandering teweeg in hoe bedrijven rapporteren over duurzaamheid. De impact is breed: van verplichte accountantscontroles tot juridische consequenties en commerciële kansen. Door tijdig te bepalen of uw bedrijf onder de richtlijn valt en strategisch na te denken over ESG-rapportage, kunt u behalve te voldoen aan de wetgeving óók nog concurrentievoordeel behalen. De komende tijd volgen we de ontwikkelingen rond dit voorstel op de voet. De Omnibus is nog geen wetgeving, maar een wijzigingsvoorstel. Voordat de aanpassingen van kracht worden, moeten ze nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Daarna moeten de wijzigingen nog worden opgenomen in de Nederlandse wetgeving.
