Financiering van uw onderneming: Herstelkader rentederivaten MKB

Omstreeks 2005 zijn banken aan hun MKB-klanten rentederivaten gaan verkopen. Rentederivaten werden aangeprezen om geldleningen met een variabele rente te beschermen tegen het risico van rentestijgingen. Rentederivaten zijn ingewikkelde producten die uiteindelijk minder geschikt bleken voor het MKB. Vaak werden ze ook niet goed afgestemd op de onderliggende financiering waardoor veel ondernemers zijn aangelopen tegen flinke financiële nadelen die door hen vooraf niet werden voorzien. De kans is groot dat zich onder u, ondernemers, een aantal bevindt dat met een dergelijk derivaat in zijn of haar maag zit.

Uniform Herstelkader rentederivaten

De AFM heeft geconstateerd  dat banken in het verleden de wettelijke eisen bij advisering aan niet-professionele partijen in veel gevallen onvoldoende hebben nageleefd. Ook hebben zij MKB ondernemers niet adequaat geïnformeerd over de aan derivaten verbonden risico’s. Dat was voor de Minister aanleiding tot het instellen van een Derivatencommissie. Die Commissie heeft op 5 juli 2016 een ‘Uniform Herstelkader’ gepresenteerd. ABN AMRO, Deutsche Bank, ING, Rabobank, SNS en Van Lanschot hebben zich aan het Herstelkader gecommitteerd. Aan de hand daarvan worden door deze banken alle dossiers die daarvoor in aanmerking komen herbeoordeeld, waarbij opgelopen schade zal worden gecompenseerd.

Let goed op, de banken benaderen degenen die tussen 1 april 2011 en 1 april 2014 een derivaat afsloten, zelf. MKB-klanten die een derivaat afsloten na 1 januari 2005 én waarvan de einddatum lag na 1 april 2011 maar vóór die datum eindigde als gevolg van voortijdige afwikkeling, moeten zich echter, binnen zes maanden na publicatie van het Herstelkader (dus vóór 5 januari 2017), zelf aanmelden.

De vier stappen van het Uniform Herstelkader

Het Herstelkader voorziet vervolgens in vier stappen. De eerste stap betreft zogenaamde exotische producten, de ‘gestructureerde rentederivaten’. Die zullen worden omgezet naar bijvoorbeeld renteswap of rentecap. In de tweede stap worden onvolkomenheden van een rentederivaat hersteld. De derde stap voorziet in een coulancevergoeding voor derivaten met renteswap en/of rentecollars. De vierde stap tenslotte strekt ertoe om de klant een vergoeding toe te kennen voor verhogingen van de renteopslag op een lening met variabele rente in combinatie met een rentederivaat.

De banken erkennen met de toepassing van het Herstelkader nadrukkelijk geen aansprakelijkheid. Het is en blijft een coulanceregeling die overigens  best ingewikkeld is. Niet alleen wat betreft het overzien van de (on)mogelijkheden ervan in individuele gevallen, maar ook wat betreft het antwoord op de vraag wie nu wel of niet  in aanmerking komt voor toepassing van het Herstelkader. Het alternatief is om de bank zelf aansprakelijk te stellen en de coulanceregeling te laten voor wat die is. Geen gemakkelijke afweging. Overdenk goed de voors en de tegens van het Herstelkader en of dat daadwerkelijk een betere (en vooral snellere) oplossing biedt dan een procedure waarin de bank aansprakelijk wordt gesteld.

Stof tot nadenken. Uiteraard denken wij graag met u mee.