De ontwikkelingen op het gebied van artificial intelligence (AI) volgen zich in rap tempo op. Op dit moment hebben meerdere grote technologie bedrijven zogenoemde chatbots (zoals ChatGPT en Bard) ontwikkeld die in staat zijn om taken uit te voeren op basis van instructies die de gebruiker ingeeft (ook wel ‘prompts’ genoemd). Veel van deze chatbots worden steeds slimmer en kunnen grote hoeveelheid data steeds sneller verwerken nu zij een zelflerend vermogen hebben. Hierdoor zijn dit soort chatbots inmiddels ook in staat om verschillende juridische taken uit te voeren zoals bijvoorbeeld het opstellen van overeenkomsten. Een overeenkomst opgesteld door ChatGPT ziet er op het eerste gezicht voor de meeste mensen best bruikbaar uit. De vraag is echter hoe verstandig het is om een overeenkomst te gebruiken.
Joost van Dongen en Niels van den Bogaard, advocaten gespecialiseerd in commerciële contracten, IE en IT, namen de proef op de som en vroegen ChatGPT (versie 4.0) om een geheimhoudingsovereenkomst op te stellen. Het resultaat en hun beoordeling delen we in dit artikel.
Datum: 16 november 2023
Gewijzigd 03 januari 2024
Geschreven door: Joost van Dongen en Niels van den Bogaard
Voor het opstellen van de overeenkomst door ChatGPT zijn we uitgegaan van de volgende casus: je hebt als bedrijf een goed idee bedacht voor een iPhone-app. Het ontbreekt je echter aan de technische kennis om een dergelijke applicatie te ontwikkelen. Je gaat daarom op zoek naar een ontwikkelaar die de iPhone-app voor jou kan ontwikkelen.
Voordat je jouw ideeën over de applicatie deelt met de ontwikkelaar, wil je dat er afspraken worden gemaakt over de geheimhouding van jouw idee. Je bent niet juridisch onderlegd, maar weet wel dat dit soort afspraken meestal worden geregeld in een geheimhoudingsovereenkomst. Je vraagt daarom ChatGPT om een geheimhoudingsovereenkomst voor jou op te stellen.
ChatGPT kan enkel taken uitvoeren op basis van zogenoemde prompts. Een prompt is in feite een instructie die aan ChatGPT wordt gegeven voor het uitvoeren van de specifieke opdracht.
In dit geval wil je dat ChatGPT een geheimhoudingsovereenkomst opstelt. Je weet niet precies welke bepalingen er in de overeenkomst moeten komen te staan (je bent immers niet juridisch onderlegd). Wel weet je uit ervaring dat het belangrijk is om een boeteclausule op te nemen om zodoende geheimhouding te waarborgen.
Je formuleert daarom het volgende prompt dat vervolgens wordt ingevoerd in ChatGPT:
“Ik ben voornemens een samenwerking aan te gaan met een ontwikkelaar die een iPhone applicatie voor mijn bedrijf gaat ontwikkelen. Ik wil afspreken dat hij hetgeen ik met hem deel geheimhoudt. Als hij zijn geheimhouding schendt dan moet hij een boete betalen. Kun je een geheimhoudingsovereenkomst voor mij opstellen?”
Op basis van het ingevoerde prompt geeft ChatGPT de volgende reactie (waaraan uiteraard geen rechten kunnen worden ontleend):
Ik ben geen juridisch expert, maar ik kan een voorbeeldtekst van een geheimhoudingsovereenkomst (Non-Disclosure Agreement, NDA) voorstellen. Zorg ervoor dat je een gekwalificeerde juridisch adviseur raadpleegt voordat je de overeenkomst tekent of implementeert.
Geheimhoudingsovereenkomst
Tussen:
[Naam van de eerste partij, adres, eventueel bedrijfsnaam] (“de Openbaarmaker”)
en
[Naam van de tweede partij, adres, eventueel bedrijfsnaam] (“de Ontvanger”)
Samen aangeduid als “Partijen”.
Overwegingen:
De Openbaarmaker wenst bepaalde informatie te delen met de Ontvanger voor het doel van [korte beschrijving van het doel, bijv. de ontwikkeling van een iPhone applicatie];
Beide partijen wensen de vertrouwelijke informatie te beschermen tegen ongeautoriseerde openbaarmaking en gebruik.
Komen Overeen:
Ondertekend op [datum] te [plaats]
Naam:
Functie:
Namens de Openbaarmaker
Naam:
Functie:
Namens de Ontvanger
Dit is een eenvoudig voorbeeld en kan wellicht niet alle aspecten dekken die relevant kunnen zijn voor jouw specifieke situatie. Raadpleeg daarom een juridisch adviseur om ervoor te zorgen dat je volledig beschermd bent.
Dat ChatGPT binnen enkele seconden op basis van het ingegeven prompt een geheimhoudingsovereenkomst kan opstellen is indrukwekkend. De overeenkomst is wat ons betreft ook best bruikbaar als eerste grove opzet. Toch mist de overeenkomst enkele belangrijke bepalingen die noodzakelijk zijn voor een goede geheimhoudingsovereenkomst. We bespreken er een aantal:
Voor een goede geheimhoudingsovereenkomst is het van belang om duidelijk vast te leggen wat de omvang van de geheimhouding is. Deze omvang wordt veelal bepaald door te definiëren wat door partijen als vertrouwelijke informatie moet worden beschouwd (en dus niet gedeeld mag worden met derden).
De geheimhoudingsovereenkomst opgesteld door ChatGPT hanteert een vage en open definitie van vertrouwelijke informatie. Hierdoor kan er onduidelijkheid bestaan over wat nu precies tussen partijen onder vertrouwelijke informatie moet worden verstaan en wat dus wel en niet gedeeld mag worden.
Het verdient daarom aanbeveling om het begrip vertrouwelijke informatie gedetailleerd te definiëren zodat voor partijen duidelijk is wat er wel en niet onder valt.
Om geheimhouding tussen partijen te waarborgen bevatten veel geheimhoudingsovereenkomsten een boeteclausule. ChatGPT heeft (zoals door ons opgedragen) ook een boeteclausule opgenomen in de geheimhoudingsovereenkomst. Bij het opstellen van een boeteclausule is de formulering van essentieel belang.
Een goede boeteclausule bevat altijd een voorbehoud om naast de boete ook schadevergoeding te kunnen vorderen. Is dit niet het geval, dan geldt in beginsel het wettelijke uitgangspunt dat de boete in de plaats treedt van het recht op schadevergoeding. Door hier geen rekening mee te houden in de formulering van de bepaling beperk je (onbewust) de verhaalsmogelijkheden in geval van schending van de geheimhouding.
Ook wil je als openbaarmaker van vertrouwelijke informatie dat de ontvanger van deze informatie niet slechts eenmalig een boete verschuldigd is per overtreding (zoals de overeenkomst nu bepaalt), maar ook een vast bedrag per dag is verschuldigd is zolang de overtreding voortduurt. De voorgestelde boeteclausule door ChatGPT houdt hier geen rekening mee.
Bij het opstellen van geheimhoudingsovereenkomsten dient extra aandacht besteed te worden aan de duur van de overeenkomst en de mogelijkheid tot beëindiging. Als openbaarmaker van vertrouwelijke informatie is het van belang dat de informatie in principe zo lang als mogelijk geheim blijft. Het opnemen van een looptijd is in veel gevallen dus niet direct in het belang van de openbaarmaker.
Voor wat betreft de beëindiging an sich is het van belang dat er afspraken worden gemaakt over de mogelijkheid tot tussentijdse beëindiging (door bijvoorbeeld ontbinding). In veel gevallen (zeker bij wederkerige geheimhouding) wil je niet dat de geheimhoudingsovereenkomst door één van de partijen tussentijds kan worden beëindigd. Dat creëert namelijk een risico omdat geheimhouding dan niet meer gewaarborgd is.
Het is daarom aan te raden om bijvoorbeeld op te nemen dat de overeenkomst enkel met wederzijds goedvinden kan worden beëindigd of ontbonden of enkel door de partij die de vertrouwelijke informatie verstrekt. Ook voor wat betreft dit aspect schiet de door ChatGPT opgestelde overeenkomst ons inziens te kort.
Bij geheimhouding van ideeën en knowhow is het van belang dat een geheimhoudingsovereenkomst ook een bepaling bevat over intellectuele eigendomsrechten (zoals bijvoorbeeld auteursrechten). Als openbaarmaker van een idee wil je namelijk goed vastleggen dat de geheimhoudingsovereenkomst in geen geval strekt tot overdracht van jouw idee aan de contractspartij.
De door ChatGPT opgestelde overeenkomst gaat volledig voorbij aan dit punt, met mogelijk vervelende discussies tot gevolg. Andersom wil je met de ontwikkelaar juist afspreken dat eventuele intellectuele eigendomsrechten die ontstaan door de ontwikkeling van jouw idee direct worden overgedragen en in geen geval in eigendom toebehoren aan de ontwikkelaar.
Mocht de samenwerking stranden dan is het ook raadzaam om vooraf af te spreken dat de ontwikkelaar alle informatie die hij heeft ontvangen (of gegevens die hij op basis hiervan heeft ontwikkeld) teruggeeft aan jou dan wel op verzoek direct vernietigt.
Uit het voorgaande blijkt dat de door ChatGPT opgestelde geheimhoudingsovereenkomst best bruikbaar is als eerste opzet. Op dit moment is de output echter niet van dusdanig niveau dat een dergelijke overeenkomst ook daadwerkelijk kan dienen voor het beoogde doel. Het verdient daarom altijd aanbeveling om een specialist in te schakelen zodat jouw belangen optimaal worden behartigd.
Wees er bij het gebruik van ChatGPT ook bewust van dat alle data die wordt ingevoerd door ChatGPT wordt verwerkt en geanalyseerd. Zeker bij onderwerpen die vertrouwelijk behandeld moeten worden dient er extra zorgvuldig met ChatGPT omgegaan te worden.
Wil je er zeker zijn dat jouw ideeën, knowhow of belangrijke bedrijfsinformatie goed beschermd wordt? Neem dan contact op met een van onze commerciële contracten specialisten via onderstaand formulier.
Wilt u meer weten over het bovenstaande? Neem gerust contact op en blijf scherp!