WHOA Update – Positie fiscus

Sinds mijn vorige WHOA Update is een hoop gebeurd met betrekking tot de WHOA. Ook is weer meer duidelijk over een aantal belangrijk aspecten, zoals de positie van de belastingdienst.
Tijd voor een WHOA Update dus.

Op 11 oktober 2021 heeft staatsecretaris Vijlbrief van het Ministerie van Financiën via een kamerbrief de Tweede Kamer geïnformeerd over het beleid van de belastingdienst met betrekking tot de fiscale schulden die zijn opgebouwd tijdens de steunmaatregelen in verband met de coronamaatregelen. In deze brief staat nuttige én nodige informatie voor ondernemers die afgelopen anderhalf jaar achterstanden hebben opgebouwd bij de belastingdienst.

Vervallen overheidsmaatregelen

1 oktober jongstleden was een belangrijke dag. De vanwege corona aangeboden overheidssteun kwam met ingang van die datum te vervallen. Vanaf deze dag moeten ondernemers ook de lopende verplichtingen weer (gaan) voldoen. De overheidsmaatregelen hebben ervoor gezorgd dat voor vele ondernemingen de liquiditeit minder onder druk kwamen te staan, dan zonder de overheidssteun. Daar staat tegenover dat voor veel ondernemingen de (fiscale) schuldenlast hierdoor enorm gestegen is. Ondernemers krijgen één jaar uitstel voor het betalen van deze opgebouwde schuldenlast en kunnen daarna een betalingsregeling treffen waarbij geldt dat de totale schuldenlast in vijf jaar moet zijn terugbetaald.

Let op: er wordt rente berekend over de openstaande schuld.

Van (generieke) kwijtschelding is geen sprake: dat zou onrechtvaardig zijn tegenover de ondernemingen die gedurende de steunmaatregelen wél hun fiscale verplichtingen zijn nagekomen. Generieke kwijtschelding dus niet, maar kwijtschelding via een akkoord wel?

Positie belastingdienst in WHOA-procedures

De belastingdienst heeft in alle insolventieprocedures een bijzonder positie: zij heeft een preferente positie en gaat die “voor” op de meeste andere schuldeisers. In de WHOA-procedure is de belastingdienst vaak ook een in the money crediteur vanwege het bodemvoorrecht op de bodemzaken van de schuldenaar; in geval van faillissement mag de Belastingdienst een uitkering verwachten vanwege dat bodemvoorrecht.

De Belastingdienst (en Douane) zullen gedurende de periode 1 augustus 2022 tot en met 30 september 2023 in het kader van minnelijke saneringsakkoorden (een crediteurenakkoord in het kader van de WHOA of een minnelijk traject via de gemeente) genoegen nemen met hetzelfde percentage als de concurrente schuldeisers.

Mocht het akkoord niet slagen en de onderneming alsnog failliet gaan, dan zal de belastingdienst wél een beroep op haar preferentie doen.

Op deze manier lijkt het een stuk makkelijker om tot een akkoord te komen en bovendien kan aan de concurrente schuldeisers vermoedelijk een hogere uitkering worden aangeboden: bij een gelijk percentage (in plaats van het dubbele) gaat er significant meer geld naar de concurrente crediteuren.

Dubbele percentage

Overigens vraag ik mij af in hoeverre de eis van het dubbele percentage ten opzichte van de concurrente crediteuren nog een harde eis is. In eerdere WHOA-trajecten hebben we al gezien dat de fiscus met een lager percentage genoegen nam en bovendien geldt het vereiste van het dubbele percentage alleen ten opzichte van concurrente crediteuren die niet als kleine ondernemingen kwalificeren (zie hernieuwde leidraad invordering van 1 juli 2021). Als de eis ten opzichte van de kleine ondernemingen zou gelden, dan zou aan de belastingdienst steeds minstens 40% moeten worden aangeboden, tenzij er een dringende reden bestaat om de kleine crediteuren minder dan 20% aan te bieden. 

Eerlijk

Is dit nou eerlijk tegenover de ondernemingen die wél belasting hebben betaald tijdens de coronacrisis? Daar is wat voor de zeggen. Het uitgangspunt in de WHOA is dat een onderneming die het redden waard is, gered moet kunnen worden. 

Het is uiteindelijk aan de schuldeisers om een weloverwogen beslissing te nemen over het wel of niet aannemen van het akkoord. Alleen wanneer de meerderheid van de schuldeisers (in een klasse) het akkoord aanneemt, kan het akkoord worden gehomologeerd. Zonder meerderheid volgt er onvermijdelijk alsnog een faillissement.

Wachten tot augustus 2022?

Voor de ondernemer die overweegt om een WHOA-procedure te openen: wacht daarmee niet tot augustus 2022 of daarna. Een goede voorbereiding is essentieel en heeft tijd nodig.

Conclusie

Het is mogelijk om onder de WHOA fiscale schulden te herstructureren, óók die tijdens de coronacrisis zijn ontstaan. Er is een tijdslot van 13 maanden vanaf augustus 2022 waarin de belastingdienst met een lager percentage dan normaal genoegen zal nemen om met name die coronaschulden eenvoudiger te kunnen saneren. Wacht daar echter niet mee tot augustus 2022, maar start nu met de voorbereidingen van de herstructurering van uw onderneming.

Voor vragen over dit artikel, begeleiding bij een WHOA-procedures of offertes voor een benoeming als Herstuctureringsdeskundige kunt u contact opnemen met Reinier Pijls (r.pijls@pvdb.nl) of een van zijn kantoorgenoten (www.pvdb.nl/ondernemen).