Achtergrond
De Europese Unie heeft zich gecommitteerd aan het doel om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken, zoals vastgelegd in de 'Green Deal' die werd gepresenteerd op 11 december 2019. Als concretisering van deze Green Deal heeft de Europese Commissie verschillende beleidsvoorstellen ingediend, waarvan er één betrekking heeft op de CPR.
De huidige Bouwproductenverordening is sinds 1 juli 2013 van kracht en vereist dat fabrikanten aantonen dat hun producten voldoen aan Europese normen op het gebied van technische specificaties, prestaties, gezondheid, veiligheid en milieu, vaak aangeduid met de CE-markering (Conformité Européenne). De inwerkingtreding van het CPR (per 2025) zal onder meer betekenen dat fabrikanten de milieu-impact van bouwproducten in Europa op uniforme wijze inzichtelijk moeten maken, ook voor hergebruikte bouwmaterialen.
Doelstellingen
De doelstellingen van de herziene CPR zien op:
- het versnellen en verbeteren van de efficiëntie;
- door harmonisatie van normen wordt het proces sneller en efficiënter.
- het bevorderen van transparantie;
- alle productinformatie zal beschikbaar zijn via een Digitaal Productpaspoort.
- het stimuleren van hergebruik en herfabricage:
- hergebruikte bouwproducten krijgen ook een CE-markering.
- meer harmonisatie binnen de EU;
- innovatieve bouwproducten kunnen sneller en goedkoper op de markt worden gebracht door geharmoniseerde normen en vereenvoudigde procedures.
Digitaal Productpaspoort
De CPR bevordert duurzaamheid door fabrikanten te verplichten specifieke milieueisen te vermelden in hun prestatie- en conformiteitsverklaringen. Informatie over de herkomst van grondstoffen en de mate van circulariteit moet beschikbaar zijn in een digitaal productpaspoort dat toegankelijk is middels bijvoorbeeld een QR-code.
Daarnaast zal de toegang tot cruciale informatie over bouwproducten, zoals veiligheidsdetails, gebruiksinstructies en prestatie- en conformiteitsverklaringen, eenvoudiger zijn. De nieuwe verordening zal procedures (moeten) stroomlijnen, administratieve lasten verlichten en handelsbarrières verminderen.
Europese norm voor milieu-impact
Fabrikanten moeten de milieu-impact van bouwproducten rapporteren in de prestatieverklaring die bij de CE-markering hoort. Dit gebeurt volgens de norm EN150804, die in alle Europese landen geldt. Dit uniformeren van rapportage vereenvoudigt het vergelijken en gebruiken van milieu-impactgegevens.
Hergebruik en herfabricage
De CPR stimuleert het gebruik van hergebruikte bouwmaterialen door ook voor deze materialen CE-markering mogelijk te maken. Op dit moment zijn hierover nog weinig Europese afspraken gemaakt.
Toekomstige uitdagingen
Uiteraard zijn er ook nog enkele uitdagingen ten aanzien van de CPR. Zo is op dit moment sprake van verschillende databases met betrekking tot het opstellen van een LCA-analyse. De twee grootste databases zijn Ecoinvent en GaBi. De uitkomsten van de berekeningen verschillen bij het gebruik van deze twee databases. Het is vanzelfsprekend van belang dat in de toekomst (ook) gekozen wordt voor harmonisatie van deze databases. Alleen op die manier kunnen goede vergelijkingen tussen verschillende bouwproducten worden gemaakt.
Als laatste kan gezegd worden dat de circulariteit niet voldoende is meegenomen in de EN15804-norm. Op dit moment wordt gekeken naar de milieueffecten en niet naar het materiaalgebruik. Als er meer aandacht voor (her)gebruik van materialen zou zijn, kan dit het circulaire materiaalgebruik alleen maar bevorderen.
Conclusie
Al met al is de herziene CPR een stap in de richting van een duurzamere en een gedigitaliseerde bouwsector. Ook voorziet de herziene CPR in de behoefte van de bouwsector om het interessanter en voordeliger te maken om bouwmaterialen te hergebruiken.
